Łukasz Kaiser to polski naukowiec, który odegrał kluczową rolę w rewolucji technologicznej opartej na sztucznej inteligencji. Jego wkład w rozwój transformatorów — architektury sieci neuronowych, która zmieniła oblicze przetwarzania danych — przyniósł mu zasłużone uznanie w postaci prestiżowej nagrody NEC C&C Prize.
Droga do naukowych sukcesów
Łukasz Kaiser ukończył Uniwersytet Wrocławski, zdobywając tytuły magistra matematyki oraz informatyki. Już w trakcie studiów jego badania dotyczyły teorii automatów i logiki matematycznej. Następnie podjął studia doktoranckie na RWTH Aachen University w Niemczech, gdzie pod kierunkiem prof. Ericha Grädela obronił pracę doktorską zatytułowaną Logic and Games on Automatic Structures. Te pierwsze kroki w karierze naukowej położyły fundament pod jego przyszłe sukcesy w obszarze sztucznej inteligencji.
Po ukończeniu doktoratu Łukasz Kaiser rozwijał swoje badania w czołowych ośrodkach naukowych, w tym w CNRS we Francji, gdzie zajmował się teorią logiki i automatów oraz ich zastosowaniami w grach i sztucznej inteligencji.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Przełom w Google Brain
Przypuszczalnie największy przełom w karierze Łukasza Kaisera nastąpił, gdy dołączył do zespołu Google Brain. W tym czasie współtworzył system TensorFlow, który zrewolucjonizował sposób, w jaki badacze i inżynierowie pracują z modelami machine learning. Jego badania wykazały, że sieci neuronowe są zdolne do nauki złożonych algorytmów, takich jak mnożenie wielocyfrowe, wyłącznie na podstawie przykładów.
W 2017 roku Kaiser był współautorem przełomowej pracy Attention Is All You Need, która wprowadziła architekturę transformatorów. Transformery wyeliminowały ograniczenia poprzednich modeli, takich jak sieci rekurencyjne (RNN) czy długie krótkoterminowe pamięci (LSTM), pozwalając na bardziej efektywne przetwarzanie danych.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Transformery, czyli podstawa nowoczesnej sztucznej inteligencji
Transformery to model sieci neuronowych, który od momentu publikacji zdobył szerokie uznanie. Ich kluczową cechą jest mechanizm uwagi (ang. attention), który umożliwia efektywną analizę dużych zbiorów danych. Model ten początkowo znalazł zastosowanie w tłumaczeniach maszynowych, ale szybko zyskał znaczenie w takich dziedzinach jak przetwarzanie języka naturalnego, wizja komputerowa czy robotyka.
Najbardziej znanym rozwinięciem tej technologii jest GPT (Generative Pre-trained Transformer), które stało się podstawą dla systemów takich jak ChatGPT. Model ten umożliwia generowanie tekstu przypominającego ludzki język, a jego zastosowania obejmują edukację, medycynę czy codzienne życie.
NEC C&C Prize – „japoński Nobel”
W 2024 roku Łukasz Kaiser i jego współpracownicy zostali uhonorowani nagrodą NEC C&C Prize, nazywaną niekiedy japońskim Noblem. Nagroda ta przyznawana jest za wybitne osiągnięcia w integracji technologii komputerowych i komunikacyjnych. Zespół odpowiedzialny za rozwój transformatorów otrzymał wyróżnienie za wkład w rozwój generatywnej sztucznej inteligencji, która w ostatnich latach zrewolucjonizowała wiele dziedzin życia.
Ceremonia wręczenia nagrody odbyła się 27 listopada 2024 roku w Tokio. Łukasz Kaiser, jako członek zespołu, znalazł się w gronie ośmiu naukowców uznanych za pionierów w tej dziedzinie.
Łukasz Kaiser jest ceniony przez globalnych liderów AI
Kariera Łukasza Kaisera jest doskonałym przykładem tego, jak innowacje naukowe mogą zmieniać świat. Jego badania nie tylko przesunęły granice możliwości sztucznej inteligencji, ale także wpłynęły na sposób, w jaki korzystamy z technologii na co dzień. Transformery stały się fundamentem współczesnych systemów AI, umożliwiając rozwój takich technologii jak DALL-E (generowanie obrazów) czy Whisper (rozpoznawanie mowy).
Obecnie Kaiser kontynuuje swoją pracę w OpenAI, gdzie zajmuje się rozwijaniem nowatorskich rozwiązań w obszarze machine learning. Jego osiągnięcia stanowią inspirację dla młodych naukowców i pokazują, jak ogromny potencjał tkwi w interdyscyplinarnym podejściu do nauki.
Wyróżniony przez Nvidia
21 marca 2024 roku odbyła się jedna z najbardziej oczekiwanych sesji podczas konferencji NVIDIA GTC, poświęconej twórcom transformatorów — architektury sieci neuronowych, która zrewolucjonizowała sztuczną inteligencję. Wśród panelistów znaleźli się współautorzy przełomowej pracy Attention Is All You Need, w tym Łukasz Kaiser. Sesja, prowadzona przez założyciela i CEO NVIDIA, Jensena Huanga, zgromadziła tłumy uczestników w San Jose Convention Center.
Paneliści wspominali proces tworzenia modelu, który miał przełamać ograniczenia wcześniejszych technologii, takich jak sieci rekurencyjne (RNN). Jak zauważył Noam Shazeer, jeden z autorów, RNN były jak „silnik parowy” — skuteczne, ale mało wydajne. Transformery, dzięki mechanizmowi uwagi, stały się „silnikiem spalinowym” współczesnej sztucznej inteligencji. Tytuł pracy podkreślał ambicje zespołu: stworzenie modelu zdolnego do przetwarzania różnorodnych typów danych — od tekstu, przez obrazy, po dane biologiczne.
Od czasu publikacji w 2017 roku, transformery stały się fundamentem generatywnej AI, takiej jak GPT, DALL-E czy modele wizji komputerowej. Praca ta została już cytowana ponad 100 tysięcy razy, a jej autorzy rozproszyli się po różnych branżach, często zakładając własne firmy technologiczne. Łukasz Kaiser, pracujący obecnie w OpenAI, podzielił się swoimi spostrzeżeniami na temat dalszego rozwoju technologii.
Czytaj dalej: