Coraz trudniej jest znaleźć balans między życiem online a offline. Wzrost korzystania z urządzeń cyfrowych, takich jak smartfony, tablety i komputery, wpływa na nasz codzienny rytm, a często także na nasze zdrowie psychiczne. Jak więc zadbać o cyfrowy dobrostan, by nie dopuścić do tego, aby technologia przejęła kontrolę nad naszym życiem? Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Liczy się jakość, a nie ilość
Korzystanie z nowych technologii przynosi wiele korzyści, takich jak łatwiejszy dostęp do wiedzy, lepsza jakość życia oraz pozytywny wpływ na relacje międzyludzkie. Badania Pew Research Centre z 2018 roku pokazują, że kontakt online może wzmacniać relacje i poczucie akceptacji wśród nastolatków. Niemniej jednak istnieje również ciemna strona technologii – nadmierne korzystanie z sieci prowadzi do problemów psychicznych i fizycznych.
Aż 81% młodych ludzi jest zdania, że kontakty online dają im możliwość uczestniczenia w życiu znajomych, a to wzmacnia i zacieśnia ich relacje. Co ciekawe, nastolatki uważają też, że to właśnie kontakt online sprawia, że czują się akceptowane (68%), mają przeświadczenie, że zawsze w trudnej chwili ktoś jest blisko nich (68%). W tym przypadku częste korzystanie z nowych technologii rozwija wśród młodych pewność siebie i umiejętność nawiązywania nowych relacji.
CYFROWY DOBROSTAN – JAK OSIĄGNĄĆ RÓWNOWAGĘ I KSZTAŁTOWAĆ ZDROWE NAWYKI, NASK
Nadużywanie technologii – problematyczne używanie internetu
Problematyczne używanie internetu (PUI) to zjawisko, które polega na nadmiernym korzystaniu z urządzeń cyfrowych. PUI może prowadzić do licznych problemów, zarówno psychicznych, jak i fizycznych. Według badań NASK, co trzeci polski nastolatek wykazuje wysokie wskaźniki PUI, co świadczy o problematycznym korzystaniu z internetu.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Dlaczego dajemy się wciągnąć w świat online?
Technologie cyfrowe same w sobie nie uzależniają, ale uzależnia nas to, do czego ich używamy. Media społecznościowe, filmy, seriale, powiadomienia – wszystkie te elementy wpływają na nasz mózg, aktywując układ nagrody. Dążymy do przyjemności, co sprawia, że trudno jest nam zrezygnować z cyfrowych nawyków.
Jak osiągnąć cyfrowy dobrostan?
Cyfrowy dobrostan to stan, w którym balans między światem technologii a rzeczywistością jest zachowany. Poniżej przedstawiamy kilka porad, jak dążyć do tej równowagi:
- Świadome wybieranie treści. Wybieraj materiały wartościowe i ucz swoje dziecko selekcjonowania informacji w sieci.
- Porządek w aplikacjach. Zostaw tylko te, które są rzeczywiście potrzebne.
- Wyłącz notyfikacje. Decyduj, kiedy chcesz korzystać z aplikacji, a nie odwrotnie.
- Odpoczynek od ekranów. Określ czas korzystania z urządzeń cyfrowych i zrób przerwę.
- Koncentracja na jednej czynności. Ćwicz uważność i koncentrację.
Aplikacje wspomagające cyfrowy dobrostan
Nowoczesne technologie mogą nam również pomóc w osiągnięciu cyfrowego dobrostanu. Warto skorzystać z aplikacji monitorujących czas spędzany online, które pokazują, ile razy odblokowaliśmy telefon, ile czasu ekran był włączony i jakie aplikacje najczęściej używamy. Te dane mogą pomóc wprowadzić pozytywne zmiany w korzystaniu z urządzeń cyfrowych. Systemowe ustawienia wspierające cyfrowy dobrostan są promowane np. przez marki takie jak Samsung lub Apple.
Pozostała część artykułu pod materiałem wideo:
Jak spędzić czas offline?
Alternatywne aktywności są kluczowe dla utrzymania równowagi między życiem online a offline. Oto kilka pomysłów na spędzanie czasu bez urządzeń cyfrowych.
- Gry planszowe. Zaplanujcie czas na rozrywkę offline.
- Czytanie książek. Znajdźcie interesującą lekturę.
- Rozwijanie pasji. Spędźcie czas na rozwijaniu swoich zainteresowań.
- Spacer. Rozejrzyjcie się dookoła i porozmawiajcie o tym, co zauważyliście.
- Uprawianie sportu. Wybierzcie aktywność sportową, która sprawia Wam przyjemność.
Gdzie szukać pomocy w wypadku uzależnienia od sieci?
W przypadku trudności z osiągnięciem cyfrowego dobrostanu warto skorzystać ze wsparcia specjalistów. Istnieją różne punkty pomocowe dla dzieci i dorosłych, takie jak:
- Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111
- Telefon zaufania dla rodziców: 800 100 100
- Dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka: 800 12 12 12
Cyfrowy dobrostan – podsumowanie
Cyfrowy dobrostan to ważny element naszego codziennego życia. Warto dążyć do równowagi między korzystaniem z technologii a rzeczywistością, aby zachować zdrowie psychiczne i fizyczne. Świadome korzystanie z urządzeń cyfrowych, kontrola nad czasem spędzanym online oraz angażowanie się w aktywności offline to kluczowe kroki w osiągnięciu cyfrowego dobrostanu. Pamiętajmy, że technologia powinna być naszym narzędziem, a nie panem naszego czasu.
Czytaj dalej: